Huyễn ảnh - Mirage

Quế Anh (oil pastel on paper) Huyễn tượng - Mirage

Mirage

Just like a drop of rain on a leaf

By the dry spring, at a draught to pursue

The journey on an immense desert

Endlessly up and down sylver dunes

The crossing of life in silence

Longing for love under an empty sky

Southern Cross, the star of absence

Will-it guide us on the way back?

Over sandy hills, the crescent moon

We would hope for a moment of rest

Before being lost again in heavy mist

But we could keep on looking for a source

Dreamy headland, oasis in mirage

With none of the travelers’footprints

23. 07. 2010

Sa mạc ảo ảnh

Long lanh mưa đọng trên cành

Hay là giọt nước nắng hanh cạn nguồn

Lữ hành sa mạc mênh mông

Đồi không cát trắng chập chùng chân mây

Ra đi lối rẽ âm thầm

Cô liêu biền biệt đường trần tình yêu

Sao hôm nhắc nhở lời thề

Cùng ai hứa hẹn xuân thì trong mơ

Trăng soi lối cát phủ mờ

Ngã nào đi tới vườn hoa địa đàng

Sương đêm phong tỏa trùng trùng

Tìm đâu ngọn suối ẩn tàng tuổi thơ

Góc trời ốc đảo hư vô

Buớc theo ảo ảnh nhịp cầu về đâu

24. 07. 2010

Le sonnet original

Mirage

Telle une goutte de pluie sur la verte feuille

La fontaine asséchée nous donne la gorgée

Pour le voyage dans le désert qui étale

A perte d’horizon ses dunes argentées

Pour la traversée de la vie dans le silence

Et solitude sous un ciel vide d’amour

L’étoile Croix du Sud n’invoquant que l’absence

Partons-nous à jamais sans espoir de retour?

Sur le sable fin monte le croissant de lune

Saurons-nous prendre un instant de juste repos

En attendant que tout se plonge dans la brume?

Nous continuons à chercher la source d’eau

La pointe du rêve, l’oasis de mirage

Sans jamais en trouver le jalon de passage

29. 10. 1998

(extrait du recueil Papyrus- Ngovantao.2000)

Cánh cửa hẹp - The half-closed door

Quế Anh (oil pastel on paper) Hiện thành – In the depth of becoming

The half-closed door

Dedicated to Bui Giang

Could-we fall in distress in front of existence

By the solitude, bottomless souvenir

The fading memory of a presence

Sadness-moments in the depth of becoming

It was the breaking of being-boundaries

To reveal of our life the void and the abyss

Intense hole in the veil of time, an absence

With us in disarray and our self-inflicted wounds

It could be though wisdom that we learned to get

How to resign to human sufferings

With the spirit and the heart to maintain

Our stay on this earth-planet

Going through the half-closed door of happiness

In a long journey to other shore: Nothingness.

21. 7. 2010

Le sonnet original

La porte étroite

À Bui Giang

Sommes-nous pris de peur face à notre existence

Au bord de la solitude, le souvenir

La mémoire qui s’efface, d’une présence

Les moments de tristesse au creux du devenir

Ce fut le bris de la frontière de l’étant

Révéler de la vie le vide et les abîmes

L’immense trou dans le temps laissé par l’absent

Avec le désarroi, le doute de nous-mêmes

Il serait une sagesse qui nous revient

A savoir accepter les souffrances humaines

Malgré l’esprit et la raison qui nous maintient

A vivre sur la planète qui nous emmène

Au-delà par la porte étroite du bonheur

Et vers l’infini sur la voie de la douleur

25.10.1998

Cánh cửa hẹp

Tưởng nhớ Bùi Giáng

Sao đây vẫn sống đời này

Bên sông cô lánh nhớ người ngày xưa

Nhớ ai khoảnh khắc bâng khuâng

Buồn thương quá khứ mai sau xé lòng

Cho ta đi đến tận cùng

Qua sông qua núi hư không nhọc nhằn

Phút giây chợt tỉnh giờ này

Mất người tự hỏi sao còn riêng ta

Suy tư nghĩ lại ngày nào

Đã chia nỗi hận nỗi đau cùng người

Suy tư thế sự xin đành

Theo mây theo gió mênh mông biển trời

Bước qua cửa hẹp chuyện đời

Lên đường khổ hạnh đi về bờ kia

22. 07. 2010

Đường Rừng - Der Feldweg

Quế Anh (acrylic on canvas 40x50 cm) Quê xưa – The land in memory

Der Feldweg

(Martin Heidegger)

On the country-road winding through the plain

By the old castle and under the beeches’shadows

Water flowing and singing in the brook

The wise-man is strolling, his mind in deep thinking

The trail which keeps on winding in our mind

Away from everyday-life’s troubles

Will-it take us for our own destiny

To the enlightment in a world of silence

So many roads that we have to proceed through

And so many contingent crossings of the roads

Without any feeling of accomplished adventures

The long journey never ending in our mind

In search of the impossible ideal

The lost mountain-top of human serenity

14. 07. 2010

Le sonnet original

Der Feldweg

(Martin Heidegger)

Le chemin champêtre tout en bas du château

Traverse le grand pré à l’ombre du vieux hêtre

Dans le lointain ruissellement d’un clair ruisseau

Le penseur le parcourt, l’esprit prêt à renaître

Le sentier qui serpente dans notre pensée

Hors des soucis de notre existence sur terre

Ne nous mène-t-il pas à l’oubliée contrée

Où la lumière du silence nous éclaire?

Il est des chemins que nous avons parcourus

Laissant en arrière les croisements de routes

Sans pouvoir nous dire que nous avons vécu

Le voyage jamais fait une fois pour toutes

Celui qui prend le chemin de notre mémoire

L’élan vers la sérénité de notre histoire

1998

(extrait du recueil: Papyrus . Ngovantao 2000)

Đường rừng

(Martin Heidegger)

Con đường chân núi bên đèo

Lâu đài cổ kính bãi lau cỏ rừng

Vang vang tiếng suối nước trong

Người đi trầm mặc thả hồn về xưa

Con đường dẫn bước suy tư

Quên đi khổ nhục cõi đời trầm luân

Đưa chân tìm lại địa đàng

Trong xanh nắng ngọc âm thầm hồn ta

Đường nào ta đã đi qua

Qua sông qua núi lối quanh ngặt nghèo

Bước đi luẩn quẩn lối về

Du hành không hết một miền trần gian

Gió lên thôi thúc đợi đò

Sang ngang đưa đến bến bờ hư vô

2010

La montagne magique (poème original)

Quế Anh (oil pastel on paper) La lueur d’espoir

La montagne magique

à Van Cao

I

Une pensée un espoir le devenir le regretter

Nous retourner sans trouver sans pouvoir revivre

Désirer mille choses et oublier pourtant

Ce grain de poussière incrusté quelque part

De la ligne de notre visage à celle de l’éternité

Aimer à fendre le coeur et être continuellement infidèle

Une image et à nous-mêmes pour le redire au vent

D’emporter son nom et aussi le nôtre un soir

Aspirer comme si c’était possible à une permanence

Dans la demeure de souffrances, d’exil et de pas perdus

Oh! Seulement monter et calmement partir

Dans l’air bleuté combien serein des sommets

Je bâtirai mon nid en haut de la montagne

Une étoile accrochée pour vous guider le pas

Et si nous devions enfin nous retrouver

Ensemble irions-nous dans un vol imbrisé

II

Vivre ici ou ailleurs

Que nous importe la terre de nos origines

Toi qui as pour nous tant espéré

Comme rejetant dans l’espace une toison lumineuse

Tu as peut-être dévié le cours de notre histoire

Chercheras-tu encore aux lueurs de l’horizon

Les signes précurseurs de notre futur certain

De tous nos rêves aveugles le monde a été ramené

Dans la proportion modeste des idées confondues

Vivre ici ou ailleurs

Que nous importe la plaine du Nord de l’exil

Pour nous transformer pour nous défier le sort

Tu pourrais bien soulever

Le levier de l’impossible savoir

Et sur l’asphalte sans fin des villes

Il y a l’artifice de lumières il y a nos frontières

Entre les murs cimentés escapés à l’infini

Nous marcherons et nous trouverons

Mille futilités de civilisations oubliées

Ecoutons le vent qui nous vient des montagnes

La litanie continue de la neige silencieuse

Vivre ici ou ailleurs

Que nous importe ce temple de réalités

Ce temple de temps emprunté

Dis-moi la loi obscure régissant notre destinée

Une branche qui m’est donnée

Une branche dépouillée la veille de l’hiver

Je n’aurai plus à chanter l’homme intime

L’homme nu à chaque matin retrouvé

Pour nous faire une couronne de lauriers

Nous n’aurons pas à combattre et à désespérer

Pour me faire une couronne dans tout le temps à venir

Je n’ai jamais eu de grands desseins

III

Ainsi vont nos rêves et nos désespoirs

Tu m’es aussi révélée telle un voeu de perpétuellement revivre

Dans la lumière matin trouble de l’été

Nous pourrons te redire nos complaintes

Mais t’aimer est déjà un aveu de souffrances

Comme si je pouvais par un seul mot te dire adieu

Adieu à tous nos désirs à toutes nos attentes

Que le printemps éclate encore sur mon chemin

Que l’été approche le soleil dans tes yeux

De te regarder de rester sans émoi

Il devrait y avoir en moi quelque chose de blessé

Une cassure soudaine et permanente

Une résignation à l’absence

Aux murmures et au silence

Nous devrons traverser quelque part la ligne de démarcation

La ligne nébuleuse qui nous sépare des sommets

Vers lesquels depuis toujours a tourné notre fenêtre

A travers un champ d’arbres brisés

Dans un élan de vent et de pierres

Et ceux de notre âme

Oui! Que cette page soit écrite à ton nom

Que ces mots se répètent se perpétuent

Et personne ne puisse de nouveau

Hélas quel déchirement

Se réveler ta beauté palpable et ton existence

Donne-nous la force et le courage

Donne-nous la lucidité

De partir avant l’échéance

De faire la traversée avant la fin inéluctable

De ta présence

De l’instant

De mon oubli

IV

Vivre sa vie et oublier l’essentiel

Aimer sans comprendre l’éphémère

De son corps qui m’était offert

Le frêle souvenir me hantait

Et je ne savais quoi faire de mes deux bras

Pour des souffrances la protéger à jamais

Aimer sans comprendre l’éphémère

Partir et garder le goût de l’immortel

De son image ciselée fraternelle

A la chaleur évoquée de l’alcool amer

Il m’était donné des soirs de silence

Avec un feu lancinant et un rêve de l’étoile

Partir et garder le goût de l’immortel

Souffrir avec des yeux pleins de lumière

Il devrait subsister un arbre millénaire

Qui était planté dans le pays de ma jeunesse

Et je savais de quel désespoir prendre un matin la barque

Pour sombrer de mirage et de détresse au milieu de l’océan

Souffrir avec des yeux pleins de lumière

Vivre sa vie et oublier l’essentiel

Comme le fil ténu reliant les ombres et les visages

J’avais pour moi tout l’éther sidéral

Pour trouver le chemin de la montagne

Laissant dans la vallée avec mon âge

Le cycle de misères et de vanités

1978

La montagne magique (english version)

Quê Anh (oil pastel on paper) The flame of life

Der Zauberberg

(The magic mountain)

I

Thinking and hoping, to become and to despair

Turning it back but unable to live it again

To be full of desires and let in oblivion

The tiny dust, engraved somewhere

On the line of wrinkles leading to eternity

To love wholly with our heart and be unfaithful

Ourselves and deplore it into the wind

Blowing off our name and the love’s one

Longing, as if it was possible, for a permanence

In the dwelling of the exiled, lost travelers

Oh! Just going up and quietly departing

Into the blue sky, serenely over the mountains

I’ll have hideout up in the mountains

The North Star to guide your paths

If ever we are going to meet

We’ll glide endlessly in the sky

II

To be here or to be there

Anywhere away from homeland

Expectations and confounded aspirations

You had a shining look in the sun

Trying to sway the course of our history

Looking for prescient signs

Grand becoming of our destiny

But hollow searches, futile struggles

The world has to stay in its trite vanity

The people could not get to be free

And us always as human in our self-bondage

To be here or to be there

Anywhere in the North plain of exile

For a change to defy our fate

You would like to lift up

The crow-bar of impossible comprehension

In the endless asphalt-silence of the city

With deceptive lights and our boundaries

By the concrete walls extending to nowhere

We will go and will find out

Futility of lost civilizations

And listen to the blowing wind

Continuous litany of flaking snow

To be here or to be there

Anywhere in this living-world

Sanctuary of the past and of fleeting future

Would you tell our fortune

The obscure law of life and death

Leafless branches in the dark days of winter

I’ll not look for my innermost being

The naked man at every early morning

Holding out the wreath of laurels

To fight and to be desperate

For an illusory crown in this grandiloquent play

I resign with no greedy spirit

III

As much in our dreams as in our despair

You were the perennial vow for another life

In the dim light of summer mornings

Singing anew our plaintive ballad

For to love you we accepted to suffer

Though with a simple word we could fall apart

Having no more desires and expectations

Albeit the spring shining on our road

The summer sun deep in your eyes

To look at you without any flutter

My heart would be wounded

In a sudden and permanent break

To resign to the loss

To the silence whisper

As we would have to cross

The separation line leading to the mountain-tops

The ones which we were beholding

Beyond the plain of fallen trees

The wind sweeping through the burst of inert stones

The burst of our soul

Alas! What a heart break

That page could be written

These words could be repeated forever

But no one could ever realize again

Your very beauty and your true being

Might I have the lucidity

To take the leave before due time

To get to other shore before the end

The end of our love

Of these moments

To fall in oblivion

IV

Live and forget the essential

Love with all desires in a fleeting world

Her body was to be in my embrace

The memory forever in my heart

And the distresses and the pains

For not to protect her from life sorrows

Love with all desires in a fleeting world

Have to part and keep on hoping for permanence

Her figure was so warm and tender

Strong the taste of bitters-spirit

Winter evenings I spent in gracious silence

Alone by the fire looking up to a star

Have to part and keep on hoping for permanence

Suffer with the eyes full of sunlight

There was a very old tree

In the land of my childhood

And I knew the despair in departing on a boat

To be wrecked in the high sea

Suffer with the eyes full of sunlight

Live and forget the essential

A slender thread binding beings to shadows

I had the ethereal sky

Looking for a way up to the mountains

To leave the valley in its passing time

The cycle of pains and vanities

2009-2010

(English version of the original french poem: “La Montagne Magique”, dedicated to Van Cao, the vietnamese national musician – in the poetry collection “Nuages- Mây”. Ngo Van Tao- Montreal 1988)

Linh Sơn

Quế Anh (oil pastel on paper) Đỉnh Linh Sơn

Để tưởng nhớ những ngày (1978) cạn cùng Văn Cao vài xị rượu lậu.

Linh Sơn

I

Trầm tư hy vọng trở về và nuối tiếc

Quay mặt lại không một lần sống lại

Thèm khát bao nhiêu để mà quên

Hạt bụi huyền khảm trên đường nhăn

Con đường đưa ta về vĩnh cửu

Yêu tận cùng để mà phụ bạc

Phụ bạc người và cả chính ta

Ước mơ chi cõi vĩnh hằng cư ngụ

Dưới mái trọ đau thương và phiền não

Hãy bay lên cao và lẳng lặng đi

Cùng tan biến vào trời xanh núi biếc

Tôi dựng ngôi chòi trên núi cao

Sao hôm sẽ mãi mãi dẫn đường

Để ta sẽ cùng nhau gặp lại

Và cùng bay bổng giữa trời xanh

II

Sống nơi đây hay ở chốn nào

Vẫn là trong phận đời lưu vong

Vì ta, anh ôm mang ước vọng

Mái tóc trắng bồng bềnh trong ánh sáng

Anh muốn ra tay cải tổ cuộc đời

Dìu hướng cho bước đi của lịch sử

Và tìm ở tận chân trời xa

Dấu thần linh hiệu báo cho ngày mai

Trần gian nặng chìm trong đau khổ

Chính ta mỗi người với gông cùm hệ lụy

Sống nơi đây hay ở chốn nào

Lưu đầy giá lạnh đêm dài phương Bắc

Anh muốn vì ta tìm cho ra

Hiền triết của ngày xưa thuở ấy

Lang thang lạc lõng giữa đô thành

Những xa lộ trải nhựa không hồn

Ánh đèn lập lòe tình người hạn hữu

Anh muốn dẫn ta theo dãy Trường Thành

Dấu vết những anh hùng ngã ngựa

Theo tiếng gió gào đến tự Linh Sơn

Lời than thở chập chùng bão tuyết

Sống nơi đây hay ở chốn nào

Trong lâu đài xiêu đổ của trần gian

Ngôi nhà hoang gió lạnh lộng thời gian

Anh nói ta nghe an phận lưu đầy

Cành khô trọi lá giữa mùa đông

Ta không phải gặp bản thân mình

Người trần tục với vòng hờ nguyệt quế

Từ bỏ danh hão cho tương lai vạn kiếp

Ta cởi thoát chính bóng thân ta

III

Như giấc mơ cộng tủi hờn

Như em một ước mộng giữa cuộc đời

Nắng vàng trong buổi sáng mùa hạ

Để nói với em lời than thở

Yêu em là thú nhận đau thương

Rồi sẽ có một ngày phải từ giã

Bỏ lại sau dục vọng với đam mê

Khi mùa xuân rộn rã trên phố phường

Và mùa hạ trải thảm vườn hoa xác phượng

Nhìn em trái tim xe

Hận mang một vết thương sâu

Trải qua một cuộc tình đổ vỡ

Và đành chấp nhận cúi đầu

Với ngàn lời thầm lặng

Chúng ta sẽ buớc trên con đường dài

Dẫn đến đỉnh Linh Sơn

Mà chúng ta hằng vọng tưởng

Qua bãi cát hoang hàng hàng cây đổ

Những hỏm đá như vươn lên

Trong một cơn gió lốc

Sự trỗi dậy của tâm hồn

Nói yêu em

Bằng những trang giấy viết

Bằng những câu thơ không ngừng đọc lại

Nhưng than ôi!

Mãi mãi không còn em

Đôi mắt đen của núi đồi vĩnh cửu

Để đành ra đi như anh phải ra đi

Trước ngày tháng tận

Trước sự trở về hư vô

Im lặng muôn đời quên lãng

IV

Sống một đời mà không một lần tỉnh giấc

Yêu và không biết tất cả là phù du

Ôi! chiếc thân hiền hòa em dâng hiến

Anh tiếc thương cùng hoài niệm

Xé lòng đã không giang đôi tay

Che chở em trong sóng gió đời người

Yêu và không biết tất cả là phù du

Ra đi vẫn mơ tưởng vĩnh hằng

Em dịu dàng và thân thuộc

Đắm say như ly rượu nồng

Anh sống mãi những chiều lặng lẽ

Cô đơn bên đống lửa vọng nhìn một vì sao

Ra đi vẫn mơ tưởng vĩnh hằng

Đau khổ với đôi mắt đầy ánh sáng

Có một cây đa cổ thụ

Trong vườn hoa tuổi học

Anh biết thế nào là tuyệt vọng

Trên con thuyền đắm chìm giữa biển khơi

Đau khổ với đôi mắt đầy ánh sáng

Sống một đời mà không một lần tỉnh giấc

Như sợi dây đời quá mong manh

Nối liền chiếc bóng với mặt người

Anh dấn vào không trung tìm lên ngọn núi

Để lại trong thung lũng của trần gian

Cõi luân aỏ tưởng với đam mê

2009-2010

Phóng tác theo nguyên bài thơ tiếng Pháp “ La Montagne magique “ gửi tặng nhạc sĩ Văn Cao, trong tập thơ “Nuages-Mây” – Ngô Văn Tao. Montréal 1988.

Hoàng Tử rơm- The straw prince.prologue

Quế Anh (acrylic on canvas 50x70cm)

Trời xanh trên cõi tạm

A blue sky over the world turmoil

The straw prince

Prologue:

Naked I should be

fleeced as a man for all his life

always on the road going to nowhere

with no memory of the homeland

but regrets for the overnight-stays

and haunting souvenir of a pond

where we were errant dragonfly

fallen leaf adrift on the small waves

Naked I should be

a shadow – the straw prince

with innocent yearnings for a better world

to ponder on myself in a dark play

fleeting image in a bubble

butterfly without wings in a dumb show

one morning left forever on a nenuphar

Naked I should be

fancied wisp, derisory being

in a miniature city of our governance

I might climb up over the rule

a feeble cry of a bird in a tumble-down castle

undermined by a hidden current

slave-valet-master in a lay theater

paraded game with lost figures of childhood

29. 6. 2010

Hoàng tử rơm

Lời mở đầu:

Trần truồng tôi đến trần truồng

trần tục từ ban đầu cho mãi về sau

trên con đường không đi về đâu

tôi không mơ về ngọn suối

mà nhớ tiếc những trạm ngừng chân bến lạ

và nhìn ánh nắng trên giòng sông

những con chuồn chuồn máy đang trình diễn

một cành khô trôi dạt theo sóng nuớc

Trần truồng tôi đến trần truồng

như chiếc bóng – hoàng tử rơm

tôi vẫn như còn ước mộng

trong đen tối của thế giới trong lành

mà ở đó tôi hiện hình như thật là

ảo ảnh trên bóng nuớc

bướm mất cánh trong vở kịch không lời

buổi sáng nào nằm im bên hoa súng

Trần truồng tôi đến trần truồng

cọng rơm khô – một kẻ bần

trong vương quốc bù nhìn xa xôi ấy

tôi bay lên trên những đạo luật

như tiếng chim trong lâu đài đổ vỡ

tàn hủy dần bởi mạch nuớc sâu

nô lệ đầy tớ quan thầy trên đợt sóng vô thần

những thằng hề áo rách ngày xưa trẻ dại

29. 6. 2010

Le poème original

Le prince de paille

Prologue:

Nu je serai venu tout nu

homme dépouillé au commencement comme à la fin

des chemins qui ne mèneront nulle part

je n’ai pas le souvenir de la source

mais le regret des arrêts aux rives détournés

projetons-nous sur les reflets aquatiques le regard ébahi

libellules mécaniques de notre représentation

des branches égarées à la morne dérive

Nu je serai venu tout nu

ombre certaine et prince de paille

gardons-nous de l’innocence la pure aspiration

à la réalité ombrageuse au monde si clair

où je saurai me voir tel que je suis

dans la lumière changeante d’une gouttelette d’air

papillon sans ailes pour une pièce de mime

d’un matin à jamais laissé aux nénuphars

Nu je serai venu tout nu

brin imaginaire et présence dérisoire

dans la cité miniature que nous gouvernons

m’élèverai-je au dessus de la règle

un faible chant d’oiseau dans un château écroulé

lentement miné par l’écoulement des eaux

esclave-valet-maître dans une onde séculière

du jeu éclaboussé aux ombres de l’enfance

1999